RESEARCH PAPER
The occurrence of protected vertiginids Vertigo angustior Jeffreys, 1830 and V. moulinsiana (Dupuy, 1849) (Gastropoda: Pulmonata: Vertiginidae) in the estuary of the Odra River
 
More details
Hide details
1
Department of Invertebrate Zoology and Limnology, University of Szczecin, Poland
 
2
Department of Plant Taxonomy and Phytogeography, University of Szczecin, Poland
 
3
Department of Invertebrate Zoology and Hydrobiology, University of Łódź, Poland
 
 
Submission date: 2015-05-24
 
 
Final revision date: 2015-06-30
 
 
Acceptance date: 2015-07-15
 
 
Publication date: 2015-08-20
 
 
Corresponding author
Agnieszka Szlauer-Łukaszewska   

Department of Invertebrate Zoology and Limnology, University of Szczecin, Wąska 13, 71-415 Szczecin, Poland
 
 
Folia Malacol. 2015;23(3):225-234
 
KEYWORDS
ABSTRACT
The wetlands at the Odra estuary in the environs of the Szczecin and Kamieński lagoons were surveyed for the occurrence of vertiginids, identifying their habitats and accompanying malacofauna. In total, 22 land snail species were recorded, among them five species of Vertigo: V. angustior Jeffreys (5 localities), V. moulinsiana (Dupuy) (3), V. antivertigo (Draparnaud) (15), V. pygmaea (Draparnaud) (20) and V. substriata (Jeffreys) (2). The localities of the protected V. angustior and V. moulinsiana were situated along the Dziwna Strait and the Kamieński Lagoon. In the Odra estuary, V. angustior and V. moulinsiana occurred in four plant communities: sedge beds Caricetum gracilis, Caricetum distichae, Caricetum acutiformis and herbs of the Lysimachio-Filipenduletum association. The inventory showed that the protected vertiginids could inhabit a landscape altered by human activities if the surrounding areas ensured constant humidity. On the contrary, intensive agricultural activities on the polders surrounding the Szczecin Lagoon excluded their occurrence. The passive transport of snails by backwater current in the Kamieński Lagoon from the abundant populations in the Karpinek Bay (both species present) may account for the distribution of vertiginids in the study area.
REFERENCES (41)
1.
Adamski P., Bartel R., Bereszyński A., Kepel A., Witkowski Z. 2004. Gatunki zwierząt (z wyjątkiem ptaków). Poradniki ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000 – podręcznik metodyczny. Ministerstwo Środowiska, Warszawa.
 
2.
Anonymous 2009. Skorowidz map Messtischblatt z lat 1886–1900, skala 1:25 000. http://mapy.amzp.pl/tk25.cgi?1..., (accessed 10.12.2013).
 
3.
Ausden M., Hall M., Pearson P., Strudwick T. 2005. The effects of cattle grazing on tall-herb vegetation and molluscs. Biol. Conserv. 122: 317–326. http://dx.doi.org/10.1016/j.bi....
 
4.
Borówka R. K. 2004. Środowisko geograficzne. In: Borówka R. K. (ed.). Przyroda Pomorza Zachodniego. Wydawnictwo Oficyna In Plus, Szczecin, pp. 6–105.
 
5.
Braun-Blanquet J. 1964. Pflanzensoziologie: Grundzüge der Vegetationskunde. Springer Verlag, Wien. http://dx.doi.org/10.1007/978-....
 
6.
Cameron R. A. D., Colville B., Falkner G., Holyoak G. A., Hornung E., Killeen I. J., Moorkens E. A., Pokryszko B. M., Proschwitz T. von, Tattersfield P., Valovirta I. 2003. Species accounts for snails of the genus Vertigo listed in Annex II of the Habitats Directive: V. angustior, V. genesii, V. geyeri and V. moulinsiana (Gastropoda, Pulmonata: Vertiginidae). Heldia 5: 151–172.
 
7.
Horsák M., Hajek M. 2005. Habitat requirements and distribution of Vertigo geyeri (Gastropoda: Pulmonata) in Western Carpathian rich fens. J. Conch. 38: 683–699.
 
8.
Horsák M., Hajek M., Tichy L., Juřičková L. 2007. Plant indicator values as a tool for land mollusc autecology assessment. Acta Oecol. 32: 161–171. http://dx.doi.org/10.1016/j.ac....
 
9.
Jankowiak A., Bernard R. 2013. Coexistence or spatial segregation of some Vertigo species (Gastropoda: Vertiginidae) in a Carex rich fen in Central Poland? J. Conch. 41: 399–406.
 
10.
Jasnowska J. 1995. Impact of drainage in the light of geobotanical studies. In: Tomiałojć L. (ed.). Ecological aspects of land reclamation. Institute of Nature Conservation PAS, Kraków, pp. 27–35.
 
11.
Jasnowski M. 1962. Budowa i roślinność torfowisk Pomorza Szczecińskiego. Wydawnictwo Nauk Przyrodniczo–Rolniczych STN 10: 1–310.
 
12.
Kerney M. P., Cameron R. A. D., Jungbluth J. H. 1983. Die Landschnecken Nord- und Mitteleuropas. Verlag Paul Parey, Hamburg und Berlin.
 
13.
Killeen I. J. 2003. Ecology of Desmoulin’s Whorl Snail. Conserving Nature 2000 Rivers Ecology Series 6. English Nature, Peterborough.
 
14.
Killeen I. J., Moorkens E. A. 2003. Monitoring Desmoulin’s Whorl Snail, Vertigo moulinsiana. Conserving Natura 2000 Rivers Monitoring Series No. 6, English Nature, Peterborough.
 
15.
Killeen I. J., Moorkens E. A. 2011. Distribution and ecology of Vertigo angustior Jeffreys 1830 (Gastropoda: Vertiginidae) in an estuary in eastern England. J. Conch. 40: 515–525.
 
16.
Kowalewska-Kalkowska H. 2012. Rola wezbrań sztormowych w kształtowaniu ustroju wodnego układu dolnej Odry i Zalewu Szczecińskiego. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin.
 
17.
Książkiewicz Z. 2009. New localities of Vertigo moulinsiana (Dupuy, 1849) (Gastropoda: Pulmonata: Vertiginidae) in Northwestern Poland. Folia Malacol. 17: 219–222. http://dx.doi.org/10.2478/v101....
 
18.
Książkiewicz Z. 2010. Higrofilne gatunki poczwarówek północno-zachodniej Polski. Wydawnictwo Klubu Przyrodników, Świebodzin.
 
19.
Książkiewicz Z., Biereżnoj-Bazille U., Krajewski Ł., Gołdyn B. 2015. New records of Vertigo geyeri Lindholm, 1925, V. moulinsiana (Dupuy, 1849) and V. angustior Jeffreys, 1830 (Gastropoda: Pulmonata: Vertiginidae) in Poland. Folia Malacol. 23: 121–136. http://dx.doi.org/10.12657/fol....
 
20.
Książkiewicz Z., Kiaszewicz K., Gołdyn B. 2013. Microhabitat requirements of five rare vertiginid species (Gastropoda, Pulmonata: Vertiginidae) in wetlands of western Poland. Malacologia 56: 95–106. http://dx.doi.org/10.4002/040.....
 
21.
Książkiewicz Z., Lipińska A., Zając K., Barga-Więcławska J. A. 2012. Poczwarówka zwężona Vertigo angustior. In: Makomaska-Juchiewicz M., Baran P. (eds). Monitoring gatunków zwierząt. Przewodnik metodyczny. Biblioteka monitoringu środowiska, Warszawa, pp. 482–503.
 
22.
Lipińska A. M., Gołąb M. J., Ćmiel A. M. 2011. Occurrence of Desmoulin’s whorl snail Vertigo moulinsiana (Dupuy 1849) in the Nida wetlands (South Poland): interactive effects of vegetation and soil moisture. J. Conch. 40: 537–541.
 
23.
Lipińska A., Książkiewicz Z., Zając K., Barga-Więcławska J. A. 2012. Poczwarówka jajowata Vertigo moulinsiana. In: Makomaska-Juchiewicz M., Baran P. (eds). Monitoring gatunków zwierząt. Przewodnik metodyczny. Biblioteka monitoringu środowiska, Warszawa, pp. 463–481.
 
24.
Matuszkiewicz W. 2005. Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Wydawnictwo PWN, Warszawa.
 
25.
Myzyk S. 2004. A new locality of two rare vertiginid species (Gastropoda: Pulmonata: Vertiginidae) in NW Poland. Folia Malacol. 12: 57–61. http://dx.doi.org/10.12657/fol....
 
26.
Myzyk S. 2011. Contribution to the biology of ten vertiginid species. Folia Malacol. 19: 55–80. http://dx.doi.org/10.2478/v101....
 
27.
Nyc K. 1995. Ecological consequences of drainage works – the technicians’ point of view. In: Tomiałojć L. (ed.). Ecological aspects of land reclamation. Institute of Nature Conservation PAS, Kraków, pp. 13–25.
 
28.
Pokryszko B. M. 1990a. The Vertiginidae of Poland (Gastropoda: Pulmonata: Pupilloidea) – a systematic monograph. Ann. Zool. 33: 207–229.
 
29.
Pokryszko B. M. 1990b. Life history and population dynamics of Vertigo pusilla O. F. Müller (Gastropoda: Pulmonata: Vertiginidae), with some notes on shell and genital variability. Ann. Zool. 43: 407–432.
 
30.
Pokryszko B. M. 2004a. Vertigo moulinsiana (Dupuy, 1849). In: Głowaciński Z., Nowacki J. (eds.). Polish Red Data Book of Animals. Invertebrates. Institute of Nature Conservation PAS, Kraków, pp. 324–325.
 
31.
Pokryszko B. M. 2004b. Vertigo angustior Jeffreys, 1830. In: Głowaciński Z., Nowacki J. (eds.). Polish Red Data Book of Animals. Invertebrates. Institute of Nature Conservation PAS, Kraków, pp. 325–326.
 
32.
Prawdzic K., Flak A. 1982. Analiza częstości wiatrów silnych i bardzo silnych wzdłuż toru wodnego Szczecin–Świnoujście w latach 1951–1979. Zeszyty Naukowe AR, Seria Rybactwo Morskie 93: 159–178.
 
33.
Staszewski A., Kaliciuk J., Kozłowska D., Mrugowski W., Ziarnek K. 1997. Summary of the bird refuges in the Polish part of Szczecin Lagoon. In: Kaliciuk J., Staszewski A. (eds). Birds refuges in the Polish part of Szczecin Lagoon. Wyd. Computer Oryginals, ZTO Szczecin, pp. 25–56.
 
34.
Sulikowska-Drozd A., Horsák M. 2007. Woodland mollusc communities along environmental gradients in the East Carpathians. Biologia 62: 201–209. http://dx.doi.org/10.2478/s117....
 
35.
Tattersfield P., McInnes R. 2003. The hydrological requirements of Vertigo moulinsiana on three candidate Special Areas of Conservation in England (Gastropoda, Pulmonata: Vertiginidae). Heldia 5: 135–147.
 
36.
Tomaszewicz H. 1979. Roślinność wodna i szuwarowa Polski (klasy Lemnetea, Charetea, Potamogetonetea, Phragmitetea) wg stanu zbadania na rok 1975. Rozprawy Uniwersytetu Warszawskiego 160: 1–325.
 
37.
Trzeciak S., Pluta T., Chołaściński A. 1992. Analiza częstości i kierunków występowania silnych wiatrów w zachodniej części polskiego wybrzeża Bałtyku. Inżynieria Morska i Geotechnika 1: 16–20.
 
38.
Wiktor A. 2004. Ślimaki lądowe Polski. Wydawnictwo Mantis, Olsztyn.
 
39.
Zając A., Zając K. 2006. Nowe stanowisko poczwarówki jajowatej Vertigo moulinsiana (Dupuy, 1849) w dolinie Nidy. Chrońmy Przyr. Ojcz. 62: 105–107.
 
40.
Zarzycki K., Trzcińska-Tacik H., Różański W., Szeląg Z., Wołek J., Korzeniak U. 2002. Ecological indicator values of vascular plants of Poland. Polish Academy of Sciences, W. Szafer Institute of Botany, Kraków.
 
41.
Ziarnek K. 1997. Vegetation along Szczecin Lagoon near-coast areas. In: Kaliciuk J., Staszewski A. (eds). Birds refuges in the Polish part of Szczecin Lagoon. Wyd. Computer Oryginals, ZTO Szczecin, pp. 15–24.
 
eISSN:2300-7125
ISSN:1506-7629
Journals System - logo
Scroll to top